Jest to schorzenie o podłożu autoimmunologicznym, związane z tworzeniem się kompleksów immunologicznych w krążeniu i odkładaniem się ich w tkankach, zwłaszcza w nerkach. W olbrzymiej większości przypadków występuje u kobiet. Choroba dotyczy wielu narządów wewnętrznych. Ma bardzo różnorodną symptomatologię, zależną od przewagi zmian w jednym lub kilku narządach. Stąd jest ona przedmiotem zainteresowania różnych specjalności. Często jest nierozpoznawana, zwłaszcza w początkowym okresie, co stworzyło potrzebę opracowania międzynarodowych kryteriów diagnostycznych. Należą do nich: zmiany skórne typu rumienia lub rumieniowo-bliznowaciejące, objaw Raynauda, przerzedzenie włosów lub wyłysienie, nadwrażliwość na światło, nadżerki błon śluzowych nosogardzieli lub jamy ustnej, bóle stawowe, komórki LE, znaczny białkomocz, wałeczki w moczu, objawy psychiczne lub drgawki i inne. Warunkiem rozpoznania jest spełnienie, co najmniej 4 kryteriów ARA (Amerykańskiego towarzystwa Reumatologicznego). Zmiany skórne mają charakter rumieni, bez wyraźnego rogowacenia mieszkowego i na ogół bez skłonności do bliznowacenia, często o charakterystycznym motylkowym układzie (nos, policzki). W obrębie paliczków paznokciowych często występują zmiany rumieniowo-krwotoczne. Przebieg jest na ogół ciężki, przewlekły, z okresami zwolnień i obostrzeń. Leczenie powinno być prowadzone przez internistów przy współudziale dermatologów i lekarzy innych specjalności.
Toczeń rumieniowaty układowy
