Rak pochwy

Jest rzadkim nowotworem i występuje jako zmiana pierwotna (rzadziej) lub jako zmiana wtórna (częściej). Rak pochwy stanowi tylko 2% wszystkich złośliwych nowotworów narządów płciowych. Pierwotny rak pochwy jest prawie zawsze rakiem płaskonabłonkowym. Zwykle powstaje w 1/3 pochwy, częściej na tylniej ścianie, ale może także obejmować inne części tego narządu. Wcześnie ulega wrzodzeniu i wtedy występują upławy koloru popłuczyn mięsnych, a później krwisto-ropne oraz krwawienia kontaktowe. Bóle pojawiają się bardzo późno. Pierwotne raki gruczołowe pochwy, występujące głównie w 1/3, biorą początek z ognisk gruczolistości tego narządu. Zapadają na nie młode kobiety, których matki podczas ciąży leczone były stylbestrolem. Mogą także wywodzić się z przewodów Gartnera. Rak pochwy wcześnie wrasta w tkanki okołopochwowe i przylegające narządy (odbytnica, pęcherz moczowy). Ponieważ pochwa objęta jest gęstą siecią naczyń chłonnych, bardzo szybko pojawiają się przerzuty w okolicznych węzłach chłonnych. Wtórny rak pochwy jest procesem przerzutowym lub wynikiem naciekania i dlatego pochodzi z różnych nabłonków oraz występuję jego różne postaci kliniczne. W przypadku raka płaskonabłonkowego pierwotnym nowotworem jest z reguły rak szyjki lub rak sromu, które naciekają ściany pochwy. W przypadku raka gruczołowego pierwotnym nowotworem jest najczęściej rak trzonu macicy, rzadziej rak gruczołowy szyjki macicy, jajowodów lub jajnika, bardzo rzadko rak narządów wewnętrznych. Z powodu najczęściej późnego rozpoznania raka pochwy oraz zwykle ograniczonych możliwości terapeutycznych rokowanie jest złe. Przeżycia 5-letnie uzyskuje się w 35-45% przypadków.