Mastopatia

Inaczej włóknisto-torbielowate zwyrodnienie sutka, obejmuje zmiany w zakresie przewodów mlecznych i ich końcowych odcinków, zmiany między- i śródzrazikowej tkanki łącznej (włókniaki, zwyrodnienie szkliste) oraz twory torbielowate. Mastopatia występuje najczęściej między 30. a 50. rokiem życia i jest najczęstszą łagodną zmianą sutka. Występuje częściej rodzinnie i tylko w okresie dojrzałości płciowej. Pod skórą wyczuwalne są guzkowate stwardnienia części gruczołowej sutka. Zmiany te mogą być drobno- lub gruboguzkowe. Często gruczoł sutkowy jest bolesny uciskowo, samoistna bolesność rozpoczyna się około tygodnia przed rozpoczęciem miesiączki. Najczęstszą przyczyną choroby jest niedobór gestagenów towarzyszący związanemu z wiekiem ustępowaniu zdolności rozrodczej. W zależności od stopnia rozrostu części nabłonkowej wg Prechtela wyróżnia się mastopatie: stopnia I – łagodna dysplazja miąższu bez przerostu nabłonka; stopnia II – łagodna dysplazja miąższu ze śródkanałowym przerostem nabłonka, ale bez cyto- lub histomorfologicznej atypii; stopnia III – dysplazja miąższu ze śródkanałowym rozrostem nabłonka wykazującym cyto- i histomorfologiczną atypię, ale bez zmian różnicujących się w kierunku miejscowego nowotworu. Przyjmuje się, że wśród mastopatii III stopnia istnieje 4-krotnie większe ryzyko wystąpienie raka niż w populacji bez zmian nieprawidłowych. Dlatego ze względu na duże ryzyko zezłośliwienia zmian wskazane jest ich operacyjne usunięcie.