Nagłe wystąpienie objawów ogniskowych lub rozległego uszkodzenia mózgu, z utratą lub bez utraty świadomości. Występuje zwykle na skutek wewnątrzczaszkowego schorzenia naczyń lub samej krwi, bądź wywołany jest urazem. Przyczyny samoistnego udaru mózgu: zakrzep tętnic mózgowych, krwotok do mózgu, zator mózgu, krwotok podpajęczynówkowy. Może wystąpić w każdym wieku, jednakże krwotok śródmózgowy i zakrzep występują rzadko przed 40 rokiem życia. Objawy zwiastunowe nie występują często; należą do nich bóle i zawroty głowy, senność, także upośledzenie czynności intelektualnych. Zjawiają się zazwyczaj nagle, największe nasilenie osiągają z reguły w ciągu niewielu godzin. W okresie ostrym dochodzi do osłupienia lub śpiączki. Często występują ogniskowe objawy neurologiczne. Sztywność karku znamionuje krwotok śródmózgowy lub podpajęczynówkowy. W okresie poudarowym ujawniają się na ogół zaburzenia psychiczne. W lżejszych udarach występują niewielkie zaburzenia mowy, zaburzenia czynności umysłowych, ruchów i czucia oraz widzenia. Świadomość bywa niezaburzona. Objawy te mogą utrzymywać się przez sekundy, minuty lub dłużej, a niekiedy pozostają trwale. Porażone kończyny i części ciała wykazują objawy niedowładu lub porażenia kurczowego z nieznacznym zanikiem mięśni, wzmożeniem odruchów głębokich, osłabieniem lub brakiem odruchów powierzchniowych oraz występowaniem odruchów patologicznych. Częsta jest też utrata kontroli nad reakcjami uczuciowymi. Leczenie polega na zapewnieniu choremu spokoju, w przypadku pobudzenia należy podać leki uspokajające.
Udar mózgu
